Berichten met het onderwerp: lviv

Hoe dat gaat?
Dat zal ik u vertellen.
Ik stommel de trappen af, loop een kwartiertje naar treinstation Kraków Główny, geef mijn kaartje aan de conducteur, die “спасибо” (Russisch), “Дякую” (Oekraïens) of “Dziękuję” (Pools) zegt, zoek m’n coupeetje op - drie bedjes boven elkaar, meestal één, soms twee bezet door anderen - maak kennis met de omringende reizigers (nu een Lvivse grootvader met kleinzoon die samen op vakantie waren), trek m'n spijkerbroek uit, m'n joggingbroek aan, check nog even mijn telefoon voor de laatste berichtjes - nee, geen wifi, lekker rustig - dan dein ik langzaam in slaap, wordt vervolgens twee keer gewekt, om 03.00 uur door de Poolse douane, “coś do oclenia?”, en om 04.00 uur door de Oekraïense douane, “куда идти?”, dan dommel ik soms nog wat, maar dan is het al licht…
En dan ben ik in Lviv.
Zo gaat dat.

   

Misschien lukt het dit keer wel. Al jaren zijn ze in Lviv aan het steggelen over de vraag of er een monument moet komen op de plek van de Gouden Roos Synagoge. Het Joodse gebedshuis werd al in de zestiende eeuw gebouwd en gold tot de Tweede Wereldoorlog als een van de mooiste en beroemdste synagogen van Europa. Nadat de Duitsers het in 1941 opbliezen, is de plek leeg. Er staat geen gedenksteen, en pas sinds kort hangt er een bord met informatie over het ontwerp van het Holocaustmonument dat ooit op deze plaats komen moet. Nu ziet de plek er nog ongeveer zo uit, kijk.

   

In Lviv ontmoette ik een Joodse Amerikaan. “Niet religieus hoor!” haastte hij zich, maar toch vroeg hij me een rondleiding door Joods Lviv. Dus liepen we samen langs lege plekken waar ooit synagogen stonden. Het was warm en bij het concentratiekamp stonk het naar uitlaatgassen. Hoewel de Amerikaan thuis nooit een synagoge bezocht, wilde hij hier elk spoortje van de Joden terugvinden. Tijdens het diner na afloop deelde hij zijn verbijstering over de vernietigende kracht van de Holocaust, en het gebrek aan aandacht van de stadsbewoners voor het Joodse verleden. ’s Avonds, in de Filharmonie, speelde een klezmerband samen met het plaatselijke orkest. En met verve! De Amerikaan was diep geroerd. Aan zijn gezicht kon ik aflezen dat hij na vandaag Joodser was dan ooit.

   

Dit is Sirko, een van de jonge leiders van de Rechtse Sector van Lviv. Een intelligente jonge kerel, student filosofie en geschiedenis, ervan overtuigd dat Oekraïners moeten strijden tegen de Russische agressie. Daarbij is wapengebruik geen taboe. “Wat moet je als je gezin wordt bedreigd door gewapende mannen? Dan is de tijd van praten en argumenteren voorbij.” Ik kon deze jongeman, vader van een tweejarige dochter, wel begrijpen. Veel Oekraïners weten dat ze er uiteindelijk alleen voor staan. Militaire steun van Europa of Amerika lijkt uitgesloten. Dan moet je jezelf redden.
Ik sprak over het toenemende patriottisme en radicalisme in Oekraïne op Radio 1 LINK en schreef er een stuk over: vandaag in Trouw.

   

De West-Oekraïense stad Lviv geldt als de historische bakermat van de protestbeweging Euromaidan. Haar getormenteerde verleden is een vruchtbare bodem geweest voor de huidige opstand tegen president Janoekovitsj. Gastauteur en correspondent Michiel Driebergen legt uit hoe dat komt. Lees het stuk en kijk naar de prachtige foto’s van documentair fotograaf Dolph Kessler.